Πώς προέκυψαν ο μύθος του Αρθούρου, του Άβαλον και του μάγου Μέρλιν;

της Ευλαμπίας Τσιρέλη

Αρθούρος και Άβαλον

Το νησί της Άβαλον, γνωστό και ως «Νησί των Μήλων» (πιθανότατα σχετίζεται και με τη χώρα των Εσπερίδων) είναι για πάντα συνδεδεμένο με το όνομα του βασιλιά Αρθούρου.  Ο μύθος του Αρθούρου έχει κελτικές ρίζες, αλλά έγινε γνωστός όταν κυριάρχησε στην μεσαιωνική λογοτεχνία της ηπειρωτικής Ευρώπης με την Γαλλική, Αγγλική και Ουαλική εκδοχή του.

Ο συνδετικός κρίκος ωστόσο ανάμεσα στην κελτική ιστορία και τον Αρθούριο θρύλο της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας είναι η Ιστορία των Βασιλέων της Βρετανίας που συντέθηκε στα μέσα του 12ου αιώνα από τον Τζέφρεϊ του Μόνμαθ. 

Geoffrey of Monmouth

Ο συγγραφέας σε αυτή την ιστορία διατύπωσε ότι η χώρα της Άβαλον, το Ίνσουλα Αβαλόνις (Insula Avallonis) για την ακρίβεια, ήταν ο τόπος όπου μεταφέρθηκε ο Αρθούρος από την αδελφή του Μοργκάνα Λε Φέι  για να πεθάνει μετά τον τραυματισμό του στην τελευταία του μάχη. 

Μοrgan le Fay

Burne-Jones Last Sleep of Arthur in Avalon

Το νησί -ή ο άγνωστος αυτός τόπος- που έχει συνδεθεί με το Γκλαστονμπέρι, έχει αποτελέσει

πηγή αμέτρητων θρύλων, διηγήσεων και μυθολογιών. Οι Ουαλοί κυρίως πιστεύουν ακόμα ότι ο Αρθούρος δεν έχει πεθάνει, αλλά ζει στο μυθικό νησί της Άβαλον, έναν υπέροχο Αλλόκοσμο όπου δεν υπάρχει πόνος και θάνατος και κάποια στιγμή θα επιστρέψει να δοξαστεί.

Ο Λόφος του Γκλάστονμπέριτης Αγγλίας

Η κορυφή του λέγεται ότι κρύβει είσοδo για τον Αλλόκοσμο. Ο Τζέφρεϊ ωστόσο δεν μας λέει πού βρισκόταν η Άβαλον, αλλά όταν αναφέρθηκε πάλι σ’ αυτήν στο έργο του «Η ζωή του Μέρλιν» έκανε σαφές ότι ο ίδιος δεν πίστευε με κανέναν τρόπο πως η Άβαλον βρισκόταν στα ανοικτά της ακτής του Σόμερσετ -ένας ισχυρισμός που άρχισε να διαδίδεται λίγο αργότερα από τους μοναχούς του Γκλάστονμπερι.

Glastonbury Abbey

Τον ισχυρισμό αυτό κατέγραψε κάποιος Γιράλδος Γαμπρένσις, που από πολλούς θεωρούνταν οξύνους κριτικός και γενικά πιο αξιόπιστος από τον Τζέφρεϊ. Γράφοντας για μια προσπάθειά του να βρει τον τάφο του βασιλιά Αρθούρου στο χώρο του Αββαείου του Γκλάστονμπέρι, ο Γαμπρένσις εξηγεί ότι ο Αρθούρος πέθανε στην Άβαλον, που όπως λέει, αποτελεί το παλιό βρετανικό όνομα για το Γκλάστονμπέρι.

Το όνομα Γκλάστονμπέρι είναι αγγλοσαξωνικό, αλλά το όνομα που του είχαν δώσει οι αρχαίοι Βρετανοί (που ήταν βέβαια Κέλτες) ήταν Ίνισγουίτριν («Νησί του Γυαλιού»).

Άποψη της κορυφής του Glastonbury

Η κορυφή του Γκάστονμπέρι έχει συνδεθεί με τον τόπο όπου συγκεντρώνονταν οι νεκροί για να  συναντήσουν τον άρχοντα Ανούν. Υπάρχει μια πιθανότητα η σύνδεση του Γκλάστονμπέρι με την κελτική μυθολογία και το πρόσωπο του Αρθούρου να προέρχεται από μια ιστορία που περιλαμβάνεται στον βίο του Ουαλού Αγίου Κόλεν, ο οποίος έζησε σε μια σπηλιά στην πλαγιά του λόφου. Σύμφωνα με αυτήν, μια μέρα ο Άγιος ανέβηκε θαρραλέα στην κορυφή του λόφου, που θεωρούταν στοιχειωμένη από αερικά, για να αντιμετωπίσει τον Γκουίν, τον βασιλιά των πνευμάτων.

Μέρλιν

Ο Τζέφρεϊ του Μόνμαθ έκανε το ίδιο και για τον μάγο Μέρλιν. Συνέδεσε δηλαδή την κελτική του ρίζα με την ευρωπαϊκή ηπειρωτική λογοτεχνία. Στα κείμενά του τον ονομάζει Μερλίνους (ο Τζέφρεϊ γράφει στα λατινικά), όνομα που προέρχεται από το  ουαλικό Μύρντιν. Αρχικά ο Μύρντιν, στην καθαρά κελτική μορφή του, ήταν ένας παράφρων προφήτης που ζούσε μέσα στα δάση της νότιας Σκωτίας. Ο Άγριος Άνθρωπος των Δασών αποτελεί την ιστορία του Μέρλιν, που στην ιρλανδική έκδοση της τον ονομάζει Σουίνι και στη σκωτική, Λάλογκαν.

Ο Μέρλιν εικονιζόμενος ως γίγαντας, κατασκευάζει το Stonehenge.

Από το βιβλίο "Ο Θάνατος στην Κελτική Μυθολογία και Παράδοση-Ευλαμπία Τσιρέλη

Επιτρέπεται η ηλεκτρονική αναδημοσίευση μόνο εφόσον αναδημοσιευτεί το πλήρες κείμενο, με ξεκάθαρη απόδοση στη συγγραφέα Ευλαμπία Τσιρέλη,  μαζί με σύνδεσμο στην παρούσα σελίδα. Απαγορεύεται κάθε είδους έντυπη αναδημοσίευση.